Batterij van elektrische fiets close-up

Een goed frame is de basis van een goede fiets. Voor de fietser maakt een goed frame vaak het verschil tussen een fiets waarop het trekken en sleuren lijkt om vooruit te geraken, of een exemplaar waarop het voelt alsof je zo het land kan uitfietsen.

Om je beter te kunnen helpen bij de keuze van jouw ideale fiets, geven we je graag een woordje uitleg. Uiteraard kun je ook bij onze winkels terecht. Ons technisch geschoold personeel zal je graag adviseren.

Een frame op maat

De juiste framemaat is steeds een benadering. Er zijn doorgaans meer keuzes in maat bij sportieve fietsen. Daar is minder mogelijkheid om te spelen met de positie en kan een kleine aanpassing soms grotere gevolgen hebben. Een sportieve fiets heeft soms tot zeven verschillende maten voor één specifiek model.

Bij stadsfietsen en fietsen voor recreatief gebruik is er binnen de maten steeds veel meer mogelijk qua afstelling. Daarom vindt je binnen deze fietsen vaak niet meer dan drie à vier maten per model. Als je tussen twee framematen valt, is het vaak perfect mogelijk om een goede positie te krijgen op beide fietsen.

Via deze vereenvoudigde tabel kun je alvast een schatting van de framemaat maken:

Batterij van elektrische fiets close-up

De meest accurate manier om een benadering van je framemaat te krijgen is door je binnenbeen lengte op te meten. Dit is de afstand van je kruis horizontaal naar de grond, met je platte (indien mogelijk blote) voeten op de grond. Er bestaan methodes om dit zelf thuis op te meten, met een stevig boek en een lintmeter. In de winkels staat ook steeds een toestel waar het personeel dit voor jou kan opmeten. Aan de hand van je binnenbeen lengte en een formule vinden we de juiste kadermaat bij benadering.

Voorbeeld: Ik heb een binnenbeen lengte van 85.5 cm. Vermenigvuldigd met 0.66 komt dat op 56.43 cm. Een frame in maatje 56.43 bestaan niet, dus bij benadering, en afhankelijk van in welke maten een specifiek model beschikbaar is, pas ik het beste op een maatje 56 of Large. Voor je maat in inch, vermenigvuldig je de binnenbeen lengte met 0.226.  Dit kan van pas komen bij mountainbikes.

Sterkte, stijfheid en gewicht

Een goed frame hangt af van drie dingen: de sterkte, het gewicht en de stijfheid. Sterkte wil zeggen dat het frame een serieuze belasting aankan, zonder barsten te vertonen. Gewicht spreekt voor zich, namelijk de zwaarte die je mee verplaatst tijdens het fietsen. Stijfheid zorgt ervoor dat het frame niet te veel “meegeeft”. Dit laatste is essentieel om lekker te kunnen fietsen want met een stijver frame gaat minder energie verloren en dus haal je meer rendement uit je trapinspanning.

Fabricagetechnieken

Om een frame stijf en toch licht te houden zijn er allerhande technieken. Zo is er de ‘triple butted’-techniek, waarbij de buisdikte groter is op plaatsen in het frame waar de belasting groter is. De buizen zijn dan weer dunner op plaatsen waar de belasting veel lager is. Dit is een relatief duur productieproces maar zorgt wel voor een erg stijf frame met laag gewicht.

Batterij van elektrische fiets close-up

Andere technieken spelen bij het lassen van het frame. Duurdere frames worden op lagere temperaturen verwarmd en weer afgekoeld. Dit zorgt voor een stijver en sterker frame dan de goedkopere frames die éénmaal zeer warm worden gemaakt maar daardoor de gebruikte materialen wel extreem belasten.

Dit is uiteraard maar een greep uit de gebruikte technieken. Framebouw, hoe eenvoudig een frame op zich ook lijkt, is een redelijk complexe industrie en kent nog tal van andere innovaties.

Staal

Staal is het meest traditionele metaal uit de fietsindustrie. Het heeft het voordeel van bewerkelijkheid, mede waardoor er nog diverse framebouwers te vinden zijn die graag dit materiaal gebruiken. Verder spelen stevigheid, duurzaamheid en de relatieve onkwetsbaarheid een rol. Staal is wel sterk, maar geeft iets mee. Dit zorgt ervoor dat in geval van schokken en dergelijk het frame niet zal breken. Veel gebruikers roemen daarnaast het comfort, maar dat hangt meer af van de wijze waarop het materiaal tot een frame is verwerkt.

Altijd al worden stalen frames gemaakt door een aantal buizen die op lengte zijn gemaakt, met elkaar te verbinden via zogenaamde lugs. Dit zijn hulpstukken, ook gemaakt van staal maar dan dikker. Dit zorgt ervoor dat de verbindingspunten heel stevig zijn. De buizen kunnen ook gewoon gelast worden. Een belangrijk nadeel van staal is dat het kan roesten. Een stalen frame zal dus altijd gelakt moeten worden. Bij beschadiging moet dit goed gerepareerd worden om te voorkomen dat het frame alsnog gaat roesten. Stalen kaders zijn ook altijd iets zwaarder.

Aluminium

De overgrote meerderheid van de moderne fietsen wordt de dag van vandaag uit aluminium vervaardigd. Aluminium frames komen in een verscheidenheid van prijs- en gewichtsklassen. Goedkope frames zijn zelfs zwaarder dan stalen exemplaren. Toch heeft aluminium zijn opmars juist te danken aan het lage soortelijke gewicht.

Stadsfiets van het merk gazelle met lugs

Door extra brede buizen met een smalle wanddikte te gebruiken is het mogelijk zeer stijve en toch erg lichte framebuizen te maken. Een ander voordeel van een aluminium frame is het feit dat aluminium niet kan roesten. Bij een (lak)beschadiging zal dus niet meteen roest optreden. Een nadeel van een aluminium frame is dat de stijfheid van het frame afneemt met de jaren. Hetzelfde geldt na een eventuele botsing of ander ongeluk met het frame.

Aluminium had vroeger het grote nadeel dat het een zeer ‘scherp’ materiaal is. Elke hobbel, bult of oneffenheid vond zijn weg snel door het frame, waardoor je er als fietser vaak een oncomfortabele rit op nahield. Denk aan racefietsen uit de jaren ’90 met brede, vaak rechthoekige buizen waarop het afzien was. Moderne aluminium kaders gaan een pak beter om met deze eigenschap. Een aluminium frame is wel nooit even comfortabel als een kwalitatief stalen frame.

Carbon

Koolstofvezel, ook wel carbon genoemd, is geen metaal. Carbon frames winnen de laatste jaren snel aan populariteit, omdat hiermee een frame gebouwd kan worden dat zowel stijf, licht als comfortabel is, en niet kan roesten. Daarbij kan het gevormd worden in bijna elke gewenste vorm. Sommige frames worden op een staal-achtige manier gebouwd, namelijk door buizen met lugs te verbinden. De meest courante techniek is het creëren van een frame uit één stuk, een zogenaamde monocoque constructie.

De laatste jaren komen er steeds meer hoogwaardige carbonframes op de markt. De relatief hoge prijs vormt hierbij kennelijk geen bezwaar. Daarnaast past men vaak een carbon voorvork toe in een aluminium frame, als compromis tussen comfort en prijs. Nadelen van carbon zijn het feit dat het niet te recycleren is, in tegenstelling tot aluminium en staal. In het geval van een botsing of valpartij is een carbon frame soms erg kwetsbaar. Denk aan profwielrenners die na een valpartij aan de kant van de weg staan met in elk hand een halve fiets… Carbon plooit niet, deukt niet, geeft niet mee, maar breekt meteen gewoon in twee. Bovendien is een beschadiging in het frame vaak niet of heel moeilijk te zien en is een barst niet of zeer moeilijk te herstellen.

Racefiets met carbonnen frame van merk Trek

Los daarvan moet wel gezegd worden dat in elke discipline van het professioneel wielrennen, carbon frames de plak zwaaien vandaag. Zelfs de zwaarste en technische downhill mountainbike kampioenschappen worden gereden en gewonnen op carbon fietsen. Het beeld van carbon als broos materiaal is vandaag duidelijk niet meer aan de orde.

Titanium

Ah, het wonder ruimtevaartmateriaal uit de fietswereld. Titanium in een specifieke legering maakt frames die even sterk en comfortabel zijn dan een stalen frame, met een lager gewicht, hoge stijfheid en zonder dat het ooit zal roesten. Ze zijn zeer comfortabel door hun vermogen om trillingen te dempen. Nadelen zijn de bewerkelijkheid en de hoge prijs van het materiaal.

Heb je nog meer vragen over welke soort frame of welke maat geschikt zijn voor jou? Onze experten helpen je graag verder in één van de Bike Republic-winkels

Zoek je nog bijkomend advies?
Kom zeker even langs
Product toegevoegd aan verlanglijst